Nijsberjochten

Reaksje F.F.J. Bernlef oanbelangjende situaasje heechlearaar Frysk en Fryske flagge akademygebou

Zie hier beneden voor Nederlands.

Fan ‘e moarn (28-11-’22) waarden wy as bestjoer fan F.F.J. Bernlef attendearre op it feit dat de Fryske flagge by it akademygebou fan de Ryksuniversiteit Grins healstôk hong. F.F.J. Bernlef hat dêr gjin rol yn spile en wit ek net wa’t dat wol dien hat. No’t ek bliken docht dat de flagge en de mêst dêrby stikken gien binne, wolle wy nochris beklamje dat wy hjir neat mei te krijen hân hawwe. F.F.J. Bernlef lit graach fan him hearre troch ludike aksjes, mar mei fandalisme wolle wy neat te krijen hawwe. Wy sjogge dit lykwols wol as in gaadlik momint om ús miening oer de kwestje hearre te litten.

Wy fine it in tige soarchlike situaasje dat der gjin heechlearaar Fryske taal- en letterkunde oansteld is nei it emeritaat fan prof. dr. Goffe Jensma. Dat hat neat te krijen mei opfolchster dr. Anne Merkuur, dy’t in tige talintfolle en kapabele dosint is en dy’t, as jonge Frisist, wis in wichtige ympuls jaan kin oan de stúdzje fan de Fryske taal. Likegoed is it foar de Fryske akademyske wrâld in gefaarlike situaasje dat - as neat feroaret - yn alle gefallen de kommende jierren gjin heechlearaar Frysk wêze sil, en de rol fan heechlearaar mei foltiidsfunksje werombrocht wurdt nei in universitêr dosint mei dieltiidsfunksje. Om de relevante posysje yn de akademyske wrâld behâlde te kinnen, is it wichtich om ûndersikers mei ûnderfining yn it fjild te hawwen, dy’t sawol fakkundige as ûndersyksfeardigheden mei harren meibringe. Wy soene de Ryksuniversiteit Grins dan ek graach oantrúnje wolle om it solisitaasjeproses jitris op te starten en nochris te besykjen in heechlearaar Frysk oan te stellen.

Dat yn de polityk no ek omtinken foar dizze kwestje liket te wêzen, fine wy moai om te sjen. Wy hoopje dat dat omtinken der ek ta liede sil dat de oerheid in aktive rol spylje sil yn it stimulearjen fan it sykjen nei in heechlearaar Frysk. Frysk is noch altyd in libjende taal, dy’t troch in protte minsken, jong en âld, sprutsen wurdt. Nei it opheffen fan de bachelor Fryske taal en kultuer liket it net-oanstellen fan in heechlearaar Frysk in nije tebeksetter te wêzen foar de posysje fan it Frysk yn de akademyske wrâld. Wy meitsje ús soargen oer hokker gefolgen oft dat op ‘e lange termyn hawwe kinne sil.

Boppedat meitsje wy ús soargen oer hoe’t de ûntjouwingen wat de eventuele master Frysk oanbelanget beynfloede wurde kin troch dizze situaasje. Nettsjinsteande dat dy master noch net bestiet, hat prof. dr. Goffe Jensma him dêr noch foar syn emeritaat hurd foar makke en in soad wurk ferset om dêr in opset foar te meitsjen. No’t hy mei emeritaat is, liket it minder wierskynlik te wêzen dat de mastertrack Frysk opset wurdt, wylst dêr wol grut belang oan hechte wurde moatte soe. 

By F.F.J. Bernlef sille wy ek yn de takomst ús bêst dwaan om de taal en kultuer fan it Frysk oan sa folle minsken as mooglik by te bringen, sawol binnen as bûten ús feriening. Doe’t wy hearden dat de Fryske flagge by it akademygebou stikken gien is, hawwe wy it ynisjatyf nommen om ús eigen Fryske flagge del te bringen, sa’t dy tydlik hingje kin. Spitigernôch woe de universiteit dy net oannimme, om’t se sels al in nije flagge besteld hawwe en dy meikoarten ferwachtsje ophingje te kinnen. Dêrom hawwe wy by ús eigen sosjéteit de flagge ophongen. Net healstôk, want it Frysk libbet noch hieltyd ûnder de Friezen. Likegoed moat, om it Frysk libjend te hâlden, wol aksje ûndernommen wurde.

98e bestjoer F.F.J. Bernlef

--------------------------------------------------------

Reactie F.F.J. Bernlef op situatie omtrent hoogleraar Fries en Friese vlag academiegebouw

Deze ochtend (28-11-’22) werden wij als bestuur van F.F.J. Bernlef erop geattendeerd dat de Friese vlag bij het academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen halfstok hing. F.FJ. Bernlef heeft hier geen rol in gespeeld en weet ook niet wie dit wel heeft gedaan. Nu ook blijkt dat de vlag en de vlaggenmast hiermee kapot zijn gemaakt willen wij des te meer benadrukken dat wij hier niet mee te maken hebben. F.F.J. Bernlef laat graag van zich horen door ludieke acties uit te voeren, maar vandalisme willen wij niets mee te maken hebben. Wij zien dit echter wel als een geschikt moment om ook onze mening over deze kwestie te laten horen.

Wij vinden het een zeer zorgelijke situatie dat er geen hoogleraar Friese taal- en letterkunde is aangesteld na het emeritaat van prof. dr. Goffe Jensma. Dit heeft niet te maken met opvolgster dr. Anne Merkuur, zij is een zeer talentvolle en capabele docent die, als jonge Frisist, zeker een belangrijke impuls kan geven aan de studie van de Friese taal. Desalniettemin is het voor de Friese academische wereld een gevaarlijke situatie dat er -als er niets verandert- in ieder geval de komende jaren geen hoogleraar Fries zou zijn, en de rol van dit voltijdshoogleraarschap ingenomen wordt door een universitair docent met een deeltijdsfunctie. Om een relevante positie in de academische wereld te behouden is het belangrijk om ervaren onderzoekers te hebben die zowel vakkundige als onderzoeksvaardigheden met zich meebrengen. Wij zouden dan ook graag de Rijksuniversiteit Groningen aanmoedigen om het sollicitatieproces opnieuw op te starten en nogmaals te pogen om een hoogleraar Fries aan te stellen.

Dat er in de politiek nu ook aandacht voor deze kwestie lijkt te zijn vinden wij mooi om te zien. Wij hopen dat deze aandacht er ook toe doet leiden dat de overheid een actieve rol speelt in het stimuleren van het zoeken naar een hoogleraar Fries. Fries is nog altijd een levendige taal die door vele mensen gesproken wordt, jong en oud. Na het opheffen van de bachelor Friese taal en cultuur in 2012 lijkt het niet aanstellen van een hoogleraar Fries een volgende neerwaartse stap te zijn van de positie van het Fries in de academische wereld. Wij maken ons zorgen over welke gevolgen dit op de lange termijn gaat hebben.

Wat ons ook zorgen baart is hoe deze situatie de ontwikkelingen omtrent de eventuele master Fries zou kunnen beïnvloeden. Deze master bestaat nog niet, maar prof. dr. Goffe Jensma heeft voor zijn emeritaat nog wel veel werk verricht om hier een opzet voor te maken. Met zijn emeritaat lijkt het minder waarschijnlijk dat er een mastertrack Fries opgezet wordt, terwijl daar wel groot belang aan gehecht dient te worden.

Bij F.F.J. Bernlef zullen we ons best blijven doen om de taal en cultuur van het Fries aan zo veel mogelijk mensen bij te brengen, zowel binnen als buiten onze vereniging. Toen wij hoorden dat de Friese vlag bij het academiegebouw kapot is gegaan hebben wij het initiatief genomen om zelf een Friese vlag langs te brengen om tijdelijk op te hangen. Helaas wilden zij deze niet aannemen omdat er al een nieuwe vlag besteld is en zij deze spoedig verwachten te ontvangen. Daarom hebben wij bij onze eigen sociëteit de vlag opgehangen. Niet halfstok, want het Fries is nog steeds springlevend; desalniettemin moet er, om het Fries levend te houden, wel actie ondernomen worden.

98e bestuur F.F.J. Bernlef